Als planner bij een agrarisch uitzendbureau komt Bert* helaas enkele keren per jaar schrijnende situaties tegen, waarin het lijkt dat boer en beest aan hun lot worden overgelaten door andere erfbetreders. Terwijl deze partijen – van dierenarts tot voerleverancier en melkfabriek – weldegelijk signalen hebben kunnen oppikken, maar om welke reden dan ook niet ingrijpen. In dit artikel deelt hij een ervaring wat bedrijfsverzorgers soms aantreffen, en doet hij een oproep om misstanden eerder te melden. Volgens het Vertrouwensloket benadrukt dit verhaal het belang van verantwoordelijkheid nemen en het doorbreken van het taboe om misstanden in de veehouderij tijdig te melden.
Op een grauwe ochtend ging de telefoon. Aan de andere kant klonk de stem van een veehouder die zich ziek meldde en een verzoek deed voor bedrijfsverzorging. “Het klonk als een routinezaak, maar er klonk iets in zijn stem dat me niet lekker zat”, zegt Bert. “Toen onze bedrijfsverzorger het erf opreed, werd al snel duidelijk dat deze situatie anders was dan anders.”
De stank sloeg hem bij aankomst al tegemoet. In de stal trof hij een schrijnend tafereel aan: dieren die er slecht aan toe waren, machines die al tijden niet gebruikt leken, voer dat bedorven lag. De veehouder had het mentaal en financieel al lange tijd niet meer gered om goed voor zichzelf en zijn vee te zorgen. Het was alsof hij en zijn dieren door iedereen in de steek waren gelaten.
“’Waar waren al die anderen?’ vroegen we ons af. De dierenarts, die hier regelmatig moest komen. De voerleverancier, die vast merkte dat de bestellingen terugliepen. De melkfabriek, die toch regelmatig de melk ophaalt. Iedereen wist vast wel dat hier iets mis was. Maar niemand had iets gezegd, niemand had ingegrepen, niemand had deze veehouder gevraagd of het nog wel ging of dat hij hulp nodig had. Onze bedrijfsverzorger had nu de zware taak om de ellende in de stal op te ruimen en de dieren zo goed mogelijk te verzorgen.”
Dit soort trieste situaties zijn helaas geen uitzondering. “Ik merk keer op keer dat vroegtijdig signaleren door veel partijen als ‘verraad’ wordt gezien”, zegt Bert. “Alsof het een taboe is samen met de veehouder hulp in te schakelen of misstanden te bespreken of te melden. Maar wat mij betreft, is het pas echt ‘verraad’ om te zwijgen als je ziet dat een veehouder en zijn dieren diep in de problemen raken. Had je zorgen maar besproken met de veehouder zelf. Of je signalen gedeeld met andere erfbetreders, collega’s of je leidinggevende. Met een tijdige melding bij het Vertrouwensloket had deze ellende voorkomen kunnen worden. Dan had de veehouder eerder de hulp kunnen krijgen die hij hard nodig had.”
*Dit is een fictief verhaal, geïnspireerd op echte gebeurtenissen.