Soms voelt een veehouder zich gekwetst en wantrouwig ten opzichte van de overheid. In zijn blog vertelt Gerard Venhuizen over zijn werk bij het Vertrouwensloket. Deze keer het verhaal van een boer wiens bedrijf in onbalans was, zowel in de zorg voor dieren als in de administratie. Hoewel de veehouder openstaat voor verandering en dankbaar is voor de inzichten die inspecties bieden, voelt hij zich als een crimineel behandeld. Lees de blog hoe Gerard hulp bood.
In de huidige maatschappij is polarisatie geen vreemd verschijnsel. Door de vele vraagstukken en belangen staan meningen tegenover elkaar.
In de praktijk zie ik de spanning bij boerengezinnen, die zich gekwetst voelen door de regelgeving en vooral door de manier waarop deze regels gehandhaafd worden. Eens vertrouwden ze de overheid als een goede vader, maar nu wantrouwen ze de overheid op een manier die moeilijk in woorden te vatten is. Het woord ‘wantrouwen’ zegt eigenlijk al genoeg in zo’n situatie. Polarisatie: “overheid tegenover boerengezinnen”.
Tijdens een van mijn bezoeken kwam ik dit wantrouwen tegen. Wanneer de veehouder zijn verhaal deelt, is de pijn in zijn ogen af te lezen! Het verhaal ging over de scheefgroei op het bedrijf, waar dieren er onverzorgd uitzien en gezondheidsproblemen hebben. Scheefgroei was ook te vinden in de administratie.
Hij erkent: “Dit had niet mogen gebeuren”. De veehouder en zijn gezin zijn dankbaar dat een inspecteur hun ogen heeft geopend. Hij wil veranderen.
Maar dan ……. langzaam voelt hij zich als misdadiger weggezet. De dreiging van bestraffing en sancties roept een angstig ‘wij tegen zij’-gevoel op. Wat eerst begon als dankbaarheid, verandert in polarisatie. Wat begon ‘met ons’ voelt nu als ‘tegen ons’. Ik ben van mening dat als die gedachte groeit, elke vorm van vertrouwen verdwijnt.
Uit de gesprekken die ik voer, blijkt dat veel boerengezinnen met angst en beven de inspecties tegemoet zien. Iemand vertelde me laatst: “Als ik een auto met twee mensen ons erf op zie rijden, begint mijn hele lichaam te trillen. Ik wil dan hard wegrennen”.
Ik zie hier een voorbeeld van communicatie die polariseert. Hierdoor wordt de overheid niet meer gezien als een helpende instantie.
In mijn positie bij het Vertrouwensloket kan ik soms bemiddelen tussen een boerengezin zoals deze en degenen die de inspecties uitvoeren of degenen die de proces-verbalen moeten handhaven.
Wat ik verder kan doen, is goed luisteren naar de zorgen en de pijn die leeft bij de veehouder en zijn gezinnen. Het uiten van opgekropte gevoelens helpt. Het geeft lucht en biedt een duidelijker beeld van hun situatie.
In zulke gesprekken krijgt de veehouder energie om een volgende inspectie anders tegemoet te treden.
Door een andere houding kan een menselijker contact ontstaan en hopelijk meer begrip voor elkaars situatie.
Meer begrip moet niet leiden tot straf, maar tot samenwerken om uit de huidige moeilijke situatie te komen.
Door samenwerking ontstaat een meer ontspannen sfeer waarin polarisatie verdwijnt, en vertrouwen de boventoon voert.
Drs. Ing. Gerard Venhuizen
Vertrouwensteam Noord – Nederland
Omwille van de vertrouwelijkheid zijn de casus-beschrijvingen in de blogs van Gerard nooit een exacte weergave van de werkelijke situatie.